Model opieki społecznej od lat 90-tych ewoluował i się rozwijał w kierunku bardziej indywidualnego i bardziej profesjonalnego podejścia do osób wymagających tej opieki.
Obecnie pomocą społeczną zajmuje się w Chorzowie kilkadziesiąt podmiotów. Ich działania koordynuje Wydział Zdrowia i Pomocy Społecznej Urzędu Miasta. Główną instytucją jest Ośrodek Pomocy Społecznej. Funkcjonują także domy pomocy społecznej dla osób starszych i przewlekle chorych oraz dla osób niepełnosprawnych.
Znaczącą część zadań przejęły organizacje pozarządowe, stowarzyszenia, fundacje. W pomoc włączyły się również kościoły i grupy samopomocy.
Model współpracy instytucji miejskich z organizacjami społecznymi sprawdził się i jest skuteczny.
W ciągu dwudziestu lat podejmowaliśmy szereg działań poprawiających jakość opieki społecznej i jej ofertę. Dla zobrazowania podajemy kilka przykładów:
1. Utworzenie trzech filii Domu Dziecka w ramach Ośrodka Wsparcia Rodziny, czyli samodzielnych mieszkań dla wychowanków, w których przygotowują się oni w warunkach domowych (ale pod opieką opiekuna) do samodzielnego życia. Uczą się dysponowania pieniędzmi, organizacji prac w gospodarstwie domowym, dobrej organizacji czasu wolnego i nawiązywania normalnych relacji społecznych.
2. Wspieranie rodzinnych domów dziecka i rodzicielstwa zastępczego
3. Utworzenie Ośrodka Psychoterapii i Promocji Rodziny przy Stowarzyszeniu na Rzecz Rodziny, który nieodpłatnie wspiera rodziny w zakresie porad prawnych, psychologiczno-pedagogicznych, prowadzi terapie rodzin, prowadzi punkt konsultacyjny dot. narkomanii, sekt oraz centrum doradztwa zawodowego
4. Utworzenie Ośrodka Interwencji Kryzysowej przy ul. Siemianowickiej z miejscami hotelowymi dla ofiar przemocy w rodzinie oraz dwóch mieszkań chronionych dla tych osób.
5. Wspieranie dzieci z rodzin gorzej sytuowanych (nieodpłatne obiady w przedszkolach i szkołach, wyjazdy wakacyjne)
6. Wspieranie organizacji pozarządowych zajmujących się pomocą społeczną dla chorzowian – włączenie ich do systemu opieki społecznej dzięki kontraktowaniu ich usług przez Urząd Miasta oraz dotacje. Rozwiązanie to ma celu zwiększenie skuteczności pomocy poprzez lepsze rozeznanie potrzeb w danym środowisku
7. Organizacja Ośrodka Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczego dla dzieci przy ul. Czystej
8. Wspieranie działalności świetlic środowiskowych realizujących programy opiekuńczo –wychowawcze i socjoterapeutyczne dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych, w szczególności z problemem alkoholowym
9. Organizacja i promocja wolontariatu w podejmowaniu działań przeciwdziałających wykluczeniu społecznemu
10. Organizowanie spotkań świątecznych dla osób samotnych i ubogich.
11. Uchwalenie i realizacja programów dedykowanych osobom potrzebującym wsparcia oraz programów profilaktycznych, np. Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Programu Promocji Zdrowia, Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego, programu „Chorzów miastem wyrównanych szans”
12. Działania na rzecz pomocy osobom niepełnosprawnych i likwidacja barier architektonicznych w obiektach użyteczności publicznej
13. Współpraca ze Śląską Fundacją Osób Niepełnosprawnych im. Grzegorza Zymanka i innymi organizacjami zajmującymi się osobami niepełnosprawnymi